WOSwijs blog | oktober 2020

Brush behind the mask

Tandheelkundige zorg in tijden van Covid-19

Door Chantal Baijer

Wings of Support steunt vele projecten op KLM-bestemmingen wereldwijd, maar het zal niemand verbazen dat Covid-19 om veranderingen en creatieve oplossingen vraagt om hulp te kunnen blijven bieden. In dit artikel wordt het Argentijnse project ''Todos Juntos'' uitgelicht.

Todos Juntos

Het doel van ''Todos Juntos'' is het bieden van gratis tandheelkundige verzorging aan kinderen in de sloppenwijk San Martín, in het noorden van de hoofdstad Buenos Aires. Er zijn op dit moment twee ''Sonrisa'' (het Spaanse woord voor glimlach) tandartspraktijken actief die mondhygiëne promoten en basiszorg bieden aan kinderen van 4 tot 18 jaar. Ongeveer 90% van de 6-jarige kinderen en 70% van de 6- tot 12- jarigen uit deze buurt hebben gemiddeld 5 á 6 rotte tanden/kiezen wanneer zij voor het eerst in de praktijk komen. Omdat Buenos Aires warme zomers en koude winters kent, is een hot/cold airconditioner noodzakelijk voor zowel de tandartsen als de kinderen die soms (te) lang in de stoel liggen. Dit zal WoS voor beide klinieken financieren, evenals tandenborstels voor volwassenen en tandpasta waar dringend behoefte aan is.

Lockdown

Vanaf 20 maart was in Argentinië maandenlang een volledige lockdown van kracht om de verspreiding van Covid-19 tegen te gaan. Alleen essentiële diensten als ziekenhuizen, supermarkten en apotheken mochten openblijven en er werden politie en patrouilles met luidsprekers ingezet om ervoor te zorgen dat niemand zonder reden naar buiten ging. Het land werd stil. Alleen zorg- en beveiligingsmedewerkers mochten blijven werken. Hoewel de twee tandartsen geregistreerd medisch personeel zijn, werd de overdracht van het coronavirus in een tandheelkundige setting als een te hoog risico beschouwd, waardoor mondzorgprofessionals niet mochten werken. De Sonrisa klinieken moesten hun deuren sluiten.

Sloppenwijken

Voor de crisis leefde al 40% van de Argentijnen onder de armoedegrens en hebben zij, zoals in veel landen, zonder werk geen inkomen. Sociale afstand in sloppenwijken is onmogelijk. Huizen zijn klein en overbevolkt en toegang tot water en sanitaire voorzieningen is niet altijd vanzelfsprekend. Handen ontsmetten met alcohol is een kost die de meeste gezinnen niet kunnen betalen en gezond blijven is voor hen de minste zorg. Covid-19 verspreidde zich hier dus snel en gemakkelijk. De bewoners van de sloppenwijk van San Martín konden door de lockdown niet naar hun werk in andere delen van de stad. Voor deze mensen zonder financiële reserves had dit rampzalige gevolgen.

Steun

Helaas werd al snel duidelijk dat de lockdown langer zou gaan duren dan verwacht. Er moest nagedacht gaan worden over manieren om in de onmiddellijke behoeften van de meest kwetsbare gezinnen te voorzien, die onvermijdelijk zouden worden getroffen door de quarantaine en de pandemie. Ongeveer 47% van de beroepsbevolking is niet geregistreerd. Veel van deze werknemers zijn hun baan verloren en de regering bood weinig hulp waardoor veel gezinnen zonder inkomen afhankelijk werden van de voedselbank. Overal in de stad ontstonden pop-up voedselbanken, maar vrijwilligers hadden steeds meer moeite om middelen te vinden om voedsel te leveren aan het steeds groter wordende aantal hongerige gezinnen. ''Todos Juntos'' was dan ook erg blij toen Wings of Support liet weten dat er noodfondsen werden vrijgemaakt. Door deze steun konden er voedselpakketten voor een aantal weken worden uitgedeeld aan 58 families (hieronder ongeveer 130 kinderen). Daarnaast is een deel daarvan ook gebruikt om de nodige beschermingsmiddelen voor tandartsen aan te schaffen, zoals mondmaskers en schermen.

Noodfonds

Het is heel fijn om €1.500 te ontvangen, maar dan moet je dat geld wel in handen kunnen krijgen om te gebruiken. Dit was helaas makkelijker gezegd dan gedaan. Banken waren gesloten en de Argentijnse supermarkten nemen geen cheques aan. Het kostte veel papierwerk en bijna twee weken om toestemming te krijgen van de Centrale Bank van Argentinië om het geld in contanten te ontvangen. Ook was het niet gemakkelijk om in grote hoeveelheden voedsel in te kopen. Om blootstelling aan het virus te voorkomen, werd besloten om slechts om de paar weken naar de supermarkt te gaan. Er was hulp van een tweede persoon nodig en door quarantainebeperkingen kon de oprichtster van ''Todos Juntos'' alleen met haar dochter boodschappen doen. Daarnaast had zij een vergunning nodig om buiten de zone te kunnen reizen om de voedselpakketten naar de voedselbank te brengen. ''Het was een beetje ontmoedigend om te zien dat niemand een masker droeg toen ik aankwam en dat iedereen de beroemde mate-beker [mate is een kruidenthee, de nationale drank van Argentinië, red.] deelde. Het was echt een andere wereld waarin Covid-19 absoluut de minste zorg is.'' aldus oprichtster Fiona Watson. De vergunning werd echter maar één keer afgegeven waardoor er voor de overige maandelijkse bezorgmomenten gebruik gemaakt moest worden van een chauffeur.

Brush behind the mask

''Todos Juntos'' is volledig afhankelijk van goedlopende scholen en kleuterscholen. Het gerucht gaat dat deze tot minstens oktober 2020 gesloten blijven. Het schooljaar in Argentinië eindigt in november/december dus de kans is groot dat er pas vanaf het volgende schooljaar in maart 2021 mondhygiëne sessies georganiseerd kunnen worden. Mondhygiëne is kostbaar en heeft (momenteel) geen prioriteit bij gezinnen in San Martín. In juli is dan ook besloten om het "Brush Behind the Mask" programma te lanceren, waarbij alle gezinnen in nood worden aangemoedigd om gratis tandenborstels en tandpasta te komen halen in de klinieken. Hopelijk wordt op deze manier de mondhygiëne van kinderen en moeders tijdens de pandemie niet verwaarloosd of simpelweg vergeten. Totdat de tandheelkundige zorg weer hervat mag worden, is het toch mogelijk zo een gezonde glimlach te behouden.

Hopelijk verbetert de situatie snel en ziet de wereld er wat zonniger uit, vol met ''sonrisas''.

Wist je dat: Muzikant en gitarist Carlos Santana "Todos Juntos" een warm hart toedraagt? Dat vind je op de website van Todos Juntos. Carlos steunt dit initiatief al drie jaar en hij helpt financieel via zijn eigen Milagro Foundation. Zijn stichting helpt wereldwijd organisaties die kwetsbare kinderen steunen op het gebied van scholing, gezondheid en kunst.

Blijf de kinderen steunen in Covid-19 tijd Onze huidige Wings of Support projecten worden juist in deze roerige tijden hard geraakt. Gezien de situatie is de aard van projecten op bestemming flink veranderd. Zo bieden wij momenteel zoveel mogelijk hulp gerelateerd aan de crisis op de bestemmingen waar wij actief waren. Wings of Support heeft geld vrijgemaakt voor corona-gerelateerde hulp en noodhulp in zwaar getroffen gebieden als Lima, Nairobi, Dar-es-Salaam, Entebbe, Kaapstad, Buenos Aires, Rio de Janeiro, Bangkok en Boekarest. Dit geld wordt besteed aan voedsel, zeep en beschermingsmiddelen voor projecten in deze gebieden. Door de lockdowns die overheden halsoverkop hebben ingevoerd, kunnen duizenden kinderen niet meer naar school waardoor zij geen zorg en onderwijs meer krijgen. Dit is voor veel families lastig: werken is vaak niet meer mogelijk en geen werk betekent geen inkomen. Zonder inkomen is er ook geen eten op tafel. Word of blijf daarom donateur!

Tekst: Chantal Baijer

Projectcoördinator: Barbara Bregman

Digitale opmaak: Bram Snel

Achtergrond foto Buenos Aires: Emiliano Lasalvia (AFP)

Inzet foto's: Unsplash via Foleon & www.todosjuntos.org.uk